Iedereen moet wel eens werken, dit is onvermijdelijk. Zonder werk verdien je namelijk geen geld en wordt het lastig om rond te komen. Voordat je ergens kunt werken, moet je een arbeidsovereenkomst aangaan, maar waar moet je precies op letten wanneer je een arbeidsovereenkomst aangaat? In deze blog vertellen we je er alles over.
De arbeidsovereenkomst
Voordat wij ons verdiepen in specifieke bepalingen is het belangrijk om te kijken naar wat een arbeidsovereenkomst is. Een arbeidsovereenkomst is een wettelijk bindende overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer waarin de voorwaarden en regels met betrekking tot de arbeidsrelatie zijn vastgelegd. Het is een contract waarin de rechten en plichten van zowel de werkgever als de werknemer worden beschreven. De arbeidsovereenkomst wordt gedeeltelijk geregeld door artikel 610 boek 7 van het Burgerlijke Wetboek.
Wat precies in een arbeidsovereenkomst opgenomen moet worden, kan verschillen per bedrijf en per sector. Zelfs de specifieke vakbond van een sector kan de arbeidsovereenkomst van bedrijven die werkzaam zijn binnen die sector beïnvloeden. Daarbij zijn er wel verschillende bepalingen die altijd opgenomen zijn, zoals de duur van de arbeidsovereenkomst.
De arbeidsovereenkomst grondig doornemen
Buiten de verschillende bepalingen waar je goed op moet letten is het altijd raadzaam om de gehele arbeidsovereenkomst grondig door te nemen. Laat je hierbij vooral niet opjagen als je in het bijzijn van een ander bent, zoals de (mogelijk toekomstige) werkgever! Neem de tijd bij het doornemen van de arbeidsovereenkomst en stel vragen als je iets onduidelijk vindt of het niet eens bent met een bepaling. Het is altijd gemakkelijker om een arbeidsovereenkomst aan te passen voordat je hebt getekend dan erna! Mocht je echt twijfelen, dan kun je altijd contact opnemen met een jurist.
De soort arbeidsovereenkomst
Bepaal ten eerste wat voor soort arbeidsovereenkomst het is. Er zijn verschillende soorten arbeidsovereenkomsten, elk met zijn eigen kenmerken en rechten en plichten voor zowel de werkgever als de werknemer. Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten arbeidsovereenkomsten:
- Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (vast contract);
- Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (tijdelijk contract);
- Uitzendovereenkomst (uitzendcontract);
- Oproepovereenkomst (nulurencontract of min-maxcontract);
- Stageovereenkomst;
- Freelance- of zzp-overeenkomst (zelfstandige zonder personeel).
Afhankelijk van de soort overeenkomst is het mogelijk dat je aanvullende rechten hebt, of aanvullend beschermd wordt door de wet. En let er aanvullend op wanneer je al enkele tijdelijke contracten hebt gekregen. Een tijdelijk contract gaat automatisch over in een vast contract als je als werknemer meer dan 3 opvolgende tijdelijke contracten hebt gekregen. Of als je als werknemer langer dan 3 jaar meerdere tijdelijke contracten bij je werkgever hebt gehad. Hier kunnen uitzonderingen van toepassing op zijn, afhankelijk van de sector, neem als voorbeeld wanneer er een periode van langer dan 6 maanden tussen de tijdelijke contracten zitten. De rijksoverheid heeft een kennisartikel met aanvullende informatie over de overgang van een tijdelijk contract in een vast contract.
Belangrijke bepalingen
Het is belangrijk om de gehele arbeidsovereenkomst te kezen en het begrijpen, maar op verschillende bepalingen moet je extra goed letten. Kijk altijd goed naar je functie en de taakomschrijving. Afhankelijk van je functie en taakbeschrijving is het mogelijk dat je bepaalde werkzaamheden niet hoeft/dient te doen. Let er ook goed op dat de taakomschrijving overeenkomst met wat met jou is besproken.
Kijk goed naar de arbeidsduur, werktijden en proeftijd. Let goed op de standaardwerkuren per week, werkdagen en eventuele afwijkingen zoals overwerk. Zorg ervoor dat dit overeenkomt met je verwachtingen. Let ook goed op een mogelijke proeftijd. Een proeftijd hoeft niet altijd overeengekomen te worden, maar wordt vaak gedaan om een periode te hebben waarin je als werknemer geëvalueerd kunt worden door de werkgever.
Bepaling omtrent vakantiedagen en verlofregeling zijn ook belangrijk om naar te kijken. In meeste gevallen zullen de vakantiedagen overeenkomen met de wettelijke vakantiedagen. Maar let goed op betaald verlof, ziekteverlof en andere soorten verlof om te begrijpen wat je recht is en hoe dit wordt geregeld.
Het concurrentiebeding is ook erg belangrijk. Als je arbeidsovereenkomst afloopt/beëindigd wordt en je niet meer werkzaam bent bij die baan kan het zijn dat je niet zomaar overal te werk mag gaan in dezelfde sector. Kijk grondig naar het concurrentiebeding en in hoeverre je beperkt kunt worden om ergens anders te gaan werken.
Tot slot is het belangrijk om te kijken naar het toepasselijk recht. Het is belangrijk om goed door te hebben welk rechtsgebied van toepassing is op de arbeidsovereenkomst en hoe geschillen opgelost kunnen worden.
Niet alles is opgenomen in een arbeidsovereenkomst
Niet alles is in een arbeidsovereenkomst opgenomen. Verschillende dingen worden redelijkerwijs van je verwacht. In het algemeen wordt er van je verwacht dat je je als een goeie werknemer gedraagt, dit is ook wettelijk opgenomen en wordt “goed werknemerschap” genoemd, voor de werkgever telt hetzelfde dit wordt het “goed werkgeverschap” genoemd. Dit wordt gedeeltelijk bepaald in artikel 611 boek 7 van het Burgerlijke Wetboek.
Bijna iedere student krijgt er wel mee te maken: stagelopen. Het is vaak een verplicht onderdeel van de studie die, afhankelijk van de studie, zo’n zes tot acht maanden in beslag neemt. Wanneer je in loondienst bent, weet je hoe het zit met zaken als vakantiedagen, salaris en een opzegtermijn. Alles staat namelijk in de arbeidsovereenkomst beschreven. Wanneer je stageloopt is het helemaal niet zo vanzelfsprekend dat je weet hoe alle hiervoor genoemde zaken zijn geregeld, terwijl je als stagiair wel bepaalde rechten hebt. Ben je benieuwd hoe dit zit? We leggen je het in deze blog graag aan je uit.
De basisrechten
Hoewel je als stagiair geen officiële medewerker van het bedrijf bent, zijn er wel bepaalde wet- en regelgeving op stagiaires van toepassing, namelijk de Arbowet en de Arbeidstijdenwet. Dit houdt simpel gezegd in dat de wet stagiaires wel als werknemers beschouwd. Dit betekent dat een werkgever verplicht is voor een veilige en gezonde werkomgeving te zorgen.
Ontvang je een stagevergoeding (die meer is dan alleen een onkostenvergoeding), dan ben je als stagiair verzekerd voor de Ziektewet en de Wajong. Als je je tijdens je stage afmeldt wegens ziekte, is je werkgever echter niet verplicht je stagevergoeding door te betalen en kan hij je vragen de gemiste dagen in te halen. Je bent niet verzekerd voor de WW.
Verder is je werkgever verplicht jou als stagiair begeleiding te bieden om jouw leerdoelen te behalen. Om gezamenlijk te bepalen wat die begeleiding en leerdoelen precies inhouden, is het belangrijk dat er een stageovereenkomst wordt opgesteld.
Als stagiair val je ook onder de Arbeidstijdenwet. Die bepaalt dat je maximaal 12 uur op een dag en 60 uur per week mag werken. Weken met zoveel uren moeten bovendien gecompenseerd worden met kortere werkweken.
Een stageovereenkomst tekenen
Het is zeker aan te raden een stageovereenkomst te tekenen wanneer je stage gaat lopen. In sommige gevallen is het zelfs verplicht. Wanneer je als stagiair jonger bent dan 16 jaar, moet je een stageovereenkomst tekenen. Hoewel het dus lang niet in alle gevallen verplicht is, is het wel verstandig. Zo heb je zwart op wit staan welke afspraken er tussen de partijen zijn gemaakt. Mocht er iets voorvallen, dan kun je altijd terugvallen op jouw stageovereenkomst. Een stageovereenkomst moet in ieder geval de volgende informatie bevatten:
- de namen van de werkgever, de stagiair en de onderwijsinstelling
- de begin- en einddatum en de werktijden
- de leerdoelen en werkzaamheden van de stagiair
- de begeleiding die de stagiair krijgt en de naam van de stagebegeleider
- de stagevergoeding
- de onkosten- en reiskostenvergoeding
- aansprakelijkheid
- aantal vakantiedagen
- regeling bij ziekte of ongevallen op het werk
- regels waaraan de stagiair zich moet houden, zoals geheimhouding
Verplichte stagevergoeding?
Wanneer je stageloopt hopen de meeste stagiaires op een stagevergoeding, sommige beweren zelfs dat dit verplicht is. Maar is dat wel zo? Helaas heb je als stagiair niet automatisch recht op een stagevergoeding. Een werkgever mag namelijk kiezen hoeveel en of die jou stagevergoeding betaald. Er is dan ook geen minimum- of maximumbedrag wat de werkgever mag uitbetalen. Nu hoor ik je denken, waarom is een stagevergoeding niet verplicht? Een stagevergoeding uitkeren is niet verplicht omdat een stage onderdeel is van een opleiding en de stagiair begeleiding krijgt. Dat terwijl het werk van een ‘gewone’ werknemer gericht is op productie draaien en omzet maken, beargumenteert het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Kun je zomaar stoppen met je stage?
De wettelijke rechten van stagiairs bevatten geen regels voor het opzeggen van een stage, zoals een wettelijke opzegtermijn. Wel kan er in de stageovereenkomst een opzegtermijn worden afgesproken. Heb je als stagiair redenen om te willen stoppen met je stage, dan is het gebruikelijk dat je eerst overlegt met je stagebedrijf en eventueel met de stagecoördinator van je onderwijsinstelling. In de praktijk wordt samen naar een oplossing gezocht. Je kunt bijvoorbeeld vragen om andere taken of een andere begeleider te krijgen. Overweeg je toch voortijdig met je stage te stoppen, besef dan wel dat je daardoor studievertraging kunt oplopen.
Stagelopen zonder opleiding
Ben je eenmaal afgestudeerd, dan is het niet altijd eenvoudig een eerste baan te vinden. Het kan dan aantrekkelijk zijn om te solliciteren naar een stageplek om alvast wat praktijkervaring op te doen. Dat is toegestaan, want iedereen die wil bijleren en het recht heeft om te werken in Nederland, mag stagelopen. Ook als je niet aan een onderwijsinstelling verbonden bent.
Hier zitten wel een paar haken en ogen aan. In de praktijk eisen veel werkgevers dat je tijdens de gehele duur van de stage bij een onderwijsinstelling ingeschreven staat. Bovendien gelden de gewone regels en rechten voor jou als stagiair. Er moeten dus leerdoelen worden geformuleerd en je moet begeleiding krijgen. De stage moet gericht zijn op jouw leerproces en niet op het draaien van productie of omzet. Met andere woorden, het mag geen verkapt dienstverband zijn.
Alles weten over overeenkomsten en contracten?
Bij juristen geven wij jou als ondernemer alle juridische informatie die je nodig hebt, zo ook over contracten. Wil jij meer weten over hoe je verschillende soorten contracten opstelt of wat ze inhouden? Lees dan vooral onze andere blogs over contracten op juristenblog.nl!
Iedereen moet wel eens werken, dit is onvermijdelijk. Zonder werk verdien je namelijk geen geld en wordt het lastig om rond te komen. Voordat je ergens kunt werken, moet je een arbeidsovereenkomst aangaan, maar waar moet je precies op letten wanneer je een arbeidsovereenkomst aangaat? In deze blog vertellen we je er alles over.
De arbeidsovereenkomst
Voordat wij ons verdiepen in specifieke bepalingen is het belangrijk om te kijken naar wat een arbeidsovereenkomst is. Een arbeidsovereenkomst is een wettelijk bindende overeenkomst tussen een werkgever en een werknemer waarin de voorwaarden en regels met betrekking tot de arbeidsrelatie zijn vastgelegd. Het is een contract waarin de rechten en plichten van zowel de werkgever als de werknemer worden beschreven. De arbeidsovereenkomst wordt gedeeltelijk geregeld door artikel 610 boek 7 van het Burgerlijke Wetboek.
Wat precies in een arbeidsovereenkomst opgenomen moet worden, kan verschillen per bedrijf en per sector. Zelfs de specifieke vakbond van een sector kan de arbeidsovereenkomst van bedrijven die werkzaam zijn binnen die sector beïnvloeden. Daarbij zijn er wel verschillende bepalingen die altijd opgenomen zijn, zoals de duur van de arbeidsovereenkomst.
De arbeidsovereenkomst grondig doornemen
Buiten de verschillende bepalingen waar je goed op moet letten is het altijd raadzaam om de gehele arbeidsovereenkomst grondig door te nemen. Laat je hierbij vooral niet opjagen als je in het bijzijn van een ander bent, zoals de (mogelijk toekomstige) werkgever! Neem de tijd bij het doornemen van de arbeidsovereenkomst en stel vragen als je iets onduidelijk vindt of het niet eens bent met een bepaling. Het is altijd gemakkelijker om een arbeidsovereenkomst aan te passen voordat je hebt getekend dan erna! Mocht je echt twijfelen, dan kun je altijd contact opnemen met een jurist.
De soort arbeidsovereenkomst
Bepaal ten eerste wat voor soort arbeidsovereenkomst het is. Er zijn verschillende soorten arbeidsovereenkomsten, elk met zijn eigen kenmerken en rechten en plichten voor zowel de werkgever als de werknemer. Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten arbeidsovereenkomsten:
- Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (vast contract);
- Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (tijdelijk contract);
- Uitzendovereenkomst (uitzendcontract);
- Oproepovereenkomst (nulurencontract of min-maxcontract);
- Stageovereenkomst;
- Freelance- of zzp-overeenkomst (zelfstandige zonder personeel).
Afhankelijk van de soort overeenkomst is het mogelijk dat je aanvullende rechten hebt, of aanvullend beschermd wordt door de wet. En let er aanvullend op wanneer je al enkele tijdelijke contracten hebt gekregen. Een tijdelijk contract gaat automatisch over in een vast contract als je als werknemer meer dan 3 opvolgende tijdelijke contracten hebt gekregen. Of als je als werknemer langer dan 3 jaar meerdere tijdelijke contracten bij je werkgever hebt gehad. Hier kunnen uitzonderingen van toepassing op zijn, afhankelijk van de sector, neem als voorbeeld wanneer er een periode van langer dan 6 maanden tussen de tijdelijke contracten zitten. De rijksoverheid heeft een kennisartikel met aanvullende informatie over de overgang van een tijdelijk contract in een vast contract.
Belangrijke bepalingen
Het is belangrijk om de gehele arbeidsovereenkomst te kezen en het begrijpen, maar op verschillende bepalingen moet je extra goed letten. Kijk altijd goed naar je functie en de taakomschrijving. Afhankelijk van je functie en taakbeschrijving is het mogelijk dat je bepaalde werkzaamheden niet hoeft/dient te doen. Let er ook goed op dat de taakomschrijving overeenkomst met wat met jou is besproken.
Kijk goed naar de arbeidsduur, werktijden en proeftijd. Let goed op de standaardwerkuren per week, werkdagen en eventuele afwijkingen zoals overwerk. Zorg ervoor dat dit overeenkomt met je verwachtingen. Let ook goed op een mogelijke proeftijd. Een proeftijd hoeft niet altijd overeengekomen te worden, maar wordt vaak gedaan om een periode te hebben waarin je als werknemer geëvalueerd kunt worden door de werkgever.
Bepaling omtrent vakantiedagen en verlofregeling zijn ook belangrijk om naar te kijken. In meeste gevallen zullen de vakantiedagen overeenkomen met de wettelijke vakantiedagen. Maar let goed op betaald verlof, ziekteverlof en andere soorten verlof om te begrijpen wat je recht is en hoe dit wordt geregeld.
Het concurrentiebeding is ook erg belangrijk. Als je arbeidsovereenkomst afloopt/beëindigd wordt en je niet meer werkzaam bent bij die baan kan het zijn dat je niet zomaar overal te werk mag gaan in dezelfde sector. Kijk grondig naar het concurrentiebeding en in hoeverre je beperkt kunt worden om ergens anders te gaan werken.
Tot slot is het belangrijk om te kijken naar het toepasselijk recht. Het is belangrijk om goed door te hebben welk rechtsgebied van toepassing is op de arbeidsovereenkomst en hoe geschillen opgelost kunnen worden.
Niet alles is opgenomen in een arbeidsovereenkomst
Niet alles is in een arbeidsovereenkomst opgenomen. Verschillende dingen worden redelijkerwijs van je verwacht. In het algemeen wordt er van je verwacht dat je je als een goeie werknemer gedraagt, dit is ook wettelijk opgenomen en wordt “goed werknemerschap” genoemd, voor de werkgever telt hetzelfde dit wordt het “goed werkgeverschap” genoemd. Dit wordt gedeeltelijk bepaald in artikel 611 boek 7 van het Burgerlijke Wetboek.
Bijna iedere student krijgt er wel mee te maken: stagelopen. Het is vaak een verplicht onderdeel van de studie die, afhankelijk van de studie, zo’n zes tot acht maanden in beslag neemt. Wanneer je in loondienst bent, weet je hoe het zit met zaken als vakantiedagen, salaris en een opzegtermijn. Alles staat namelijk in de arbeidsovereenkomst beschreven. Wanneer je stageloopt is het helemaal niet zo vanzelfsprekend dat je weet hoe alle hiervoor genoemde zaken zijn geregeld, terwijl je als stagiair wel bepaalde rechten hebt. Ben je benieuwd hoe dit zit? We leggen je het in deze blog graag aan je uit.
De basisrechten
Hoewel je als stagiair geen officiële medewerker van het bedrijf bent, zijn er wel bepaalde wet- en regelgeving op stagiaires van toepassing, namelijk de Arbowet en de Arbeidstijdenwet. Dit houdt simpel gezegd in dat de wet stagiaires wel als werknemers beschouwd. Dit betekent dat een werkgever verplicht is voor een veilige en gezonde werkomgeving te zorgen.
Ontvang je een stagevergoeding (die meer is dan alleen een onkostenvergoeding), dan ben je als stagiair verzekerd voor de Ziektewet en de Wajong. Als je je tijdens je stage afmeldt wegens ziekte, is je werkgever echter niet verplicht je stagevergoeding door te betalen en kan hij je vragen de gemiste dagen in te halen. Je bent niet verzekerd voor de WW.
Verder is je werkgever verplicht jou als stagiair begeleiding te bieden om jouw leerdoelen te behalen. Om gezamenlijk te bepalen wat die begeleiding en leerdoelen precies inhouden, is het belangrijk dat er een stageovereenkomst wordt opgesteld.
Als stagiair val je ook onder de Arbeidstijdenwet. Die bepaalt dat je maximaal 12 uur op een dag en 60 uur per week mag werken. Weken met zoveel uren moeten bovendien gecompenseerd worden met kortere werkweken.
Een stageovereenkomst tekenen
Het is zeker aan te raden een stageovereenkomst te tekenen wanneer je stage gaat lopen. In sommige gevallen is het zelfs verplicht. Wanneer je als stagiair jonger bent dan 16 jaar, moet je een stageovereenkomst tekenen. Hoewel het dus lang niet in alle gevallen verplicht is, is het wel verstandig. Zo heb je zwart op wit staan welke afspraken er tussen de partijen zijn gemaakt. Mocht er iets voorvallen, dan kun je altijd terugvallen op jouw stageovereenkomst. Een stageovereenkomst moet in ieder geval de volgende informatie bevatten:
- de namen van de werkgever, de stagiair en de onderwijsinstelling
- de begin- en einddatum en de werktijden
- de leerdoelen en werkzaamheden van de stagiair
- de begeleiding die de stagiair krijgt en de naam van de stagebegeleider
- de stagevergoeding
- de onkosten- en reiskostenvergoeding
- aansprakelijkheid
- aantal vakantiedagen
- regeling bij ziekte of ongevallen op het werk
- regels waaraan de stagiair zich moet houden, zoals geheimhouding
Verplichte stagevergoeding?
Wanneer je stageloopt hopen de meeste stagiaires op een stagevergoeding, sommige beweren zelfs dat dit verplicht is. Maar is dat wel zo? Helaas heb je als stagiair niet automatisch recht op een stagevergoeding. Een werkgever mag namelijk kiezen hoeveel en of die jou stagevergoeding betaald. Er is dan ook geen minimum- of maximumbedrag wat de werkgever mag uitbetalen. Nu hoor ik je denken, waarom is een stagevergoeding niet verplicht? Een stagevergoeding uitkeren is niet verplicht omdat een stage onderdeel is van een opleiding en de stagiair begeleiding krijgt. Dat terwijl het werk van een ‘gewone’ werknemer gericht is op productie draaien en omzet maken, beargumenteert het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Kun je zomaar stoppen met je stage?
De wettelijke rechten van stagiairs bevatten geen regels voor het opzeggen van een stage, zoals een wettelijke opzegtermijn. Wel kan er in de stageovereenkomst een opzegtermijn worden afgesproken. Heb je als stagiair redenen om te willen stoppen met je stage, dan is het gebruikelijk dat je eerst overlegt met je stagebedrijf en eventueel met de stagecoördinator van je onderwijsinstelling. In de praktijk wordt samen naar een oplossing gezocht. Je kunt bijvoorbeeld vragen om andere taken of een andere begeleider te krijgen. Overweeg je toch voortijdig met je stage te stoppen, besef dan wel dat je daardoor studievertraging kunt oplopen.
Stagelopen zonder opleiding
Ben je eenmaal afgestudeerd, dan is het niet altijd eenvoudig een eerste baan te vinden. Het kan dan aantrekkelijk zijn om te solliciteren naar een stageplek om alvast wat praktijkervaring op te doen. Dat is toegestaan, want iedereen die wil bijleren en het recht heeft om te werken in Nederland, mag stagelopen. Ook als je niet aan een onderwijsinstelling verbonden bent.
Hier zitten wel een paar haken en ogen aan. In de praktijk eisen veel werkgevers dat je tijdens de gehele duur van de stage bij een onderwijsinstelling ingeschreven staat. Bovendien gelden de gewone regels en rechten voor jou als stagiair. Er moeten dus leerdoelen worden geformuleerd en je moet begeleiding krijgen. De stage moet gericht zijn op jouw leerproces en niet op het draaien van productie of omzet. Met andere woorden, het mag geen verkapt dienstverband zijn.
Alles weten over overeenkomsten en contracten?
Bij juristen geven wij jou als ondernemer alle juridische informatie die je nodig hebt, zo ook over contracten. Wil jij meer weten over hoe je verschillende soorten contracten opstelt of wat ze inhouden? Lees dan vooral onze andere blogs over contracten op juristenblog.nl!
Over Juristenblog.nl
Het team van Juristenblog.nl bestaat uit ervaren juristen. Wekelijks wordt onderzoek gedaan naar interessante onderwerpen waarover geschreven kan worden. Vervolgens schrijft de jurist met de meeste kennis van het onderwerp de betreffende blog. Op deze manier blijft ons concept up-to-date en relevant.
Gerelateerde berichten
Schrijf je in & Blijf op de hoogte
Laat hieronder je e-mailadres achter en ontvang elke maandagochtend een overzicht van de meest recente berichten die op juristenblog.nl zijn verschenen.
We spammen niet. Je kunt je op ieder moment uitschrijven.