Ontslag als gevolg van reorganisatie

Wanneer een bedrijf reorganiseert, vervallen vaak functies en posities. Hierdoor verliezen mensen hun werk, een vervelende situatie die samen gaat met veel stress. Maak jij je zorgen of jouw baan komt te vervallen? Lees alles in deze blog over jouw rechten bij een reorganisatie.

Ontslag, mag dat zomaar?

Nee, gelukkig mag een werkgever je niet zomaar ontslaan. Zelfs wanneer jouw functie vervalt als gevolg van een reorganisatie heb je nog rechten. Het belangrijkste is dat de reden voor ontslag tijdens de reorganisatie klopt. Als jouw werkgever geen geldige reden voor ontslag heeft opgegeven kan jij het ontslag aanvechten. Dit kan getest worden op drie punten:

• De (bedrijfseconomische) noodzaak van de reorganisatie;
• De correcte volgorde van ontslag van ander personeel is aangehouden (afspiegelingsbeginsel);
• Er is geen andere passende functie binnen de organisatie die jij kan aannemen (herplaatsing).

Andere zaken zoals tijdig de beëindiging van de arbeidsovereenkomst aangeven en de regels omtrent collectief ontslag (indien van toepassing), kunnen meewegen.

De noodzaak van een reorganisatie

Gelukkig mag je niet zomaar ontslagen worden in Nederland. Jouw werkgever mag niet zomaar een reorganisatie gebruiken als excuus om jou te ontslaan. Hij zal moeten aantonen dat de reorganisatie en de daarbij horende ontslagen gerechtvaardigd zijn. Dit zijn enkele voorbeelden van bedrijfseconomische redenen waardoor ontslag mogelijk is:

• Het bedrijf verkeerd zich in een slechte financiële positie, waarbij een reorganisatie nodig is om het bedrijf financieel gezond te houden;
• Structurele veranderingen in de beschikbaarheid van werk of omzet voor het bedrijf, waardoor functies overbodig worden;
• De beëindiging van alle activiteiten van een bedrijf (faillissement) of een deel van de activiteiten;
• Technologische veranderingen, met automatisering of werkvermindering als gevolg;
• Bedrijfsverhuizing.

Afspiegelingsbeginsel: volgorde van ontslag

Wanneer de werkgever toch gaat reorganiseren, dient een volgorde van ontslag aangehouden te worden. Dit noemt men het afspiegelingsbeginsel. Eerst dienen de tijdelijke en kortlopende overeenkomsten opgezegd te worden, voordat de ‘’vaste kern’’ mag worden ontslagen. Hieronder staat in het kort de juiste volgorde:

• Uitzendkrachten en zzp’ers;
• Oproepkrachten (nul urencontracten), AOW-gerechtigden, werknemers met een tijdelijk contract dat nog maximaal 26 weken duurt;
• Overige werknemers, met gelijke verdeling binnen leeftijdsgroepen.

Als je in de laatste groep zit, dient de werkgever in gelijke hoeveelheden mensen te ontslaan uit de leeftijdsgroepen 15 tot 25, 25 tot 35, 35 tot 45, 45 tot 55 en 55+. Er bestaan uitzonderingen en afwijkingen op het afspiegelingsbeginsel, bijvoorbeeld wanneer de werknemer zich in een beschermde positie bevindt of onmisbaar is. Ook kan een CAO eisen dat een geheel andere volgorde wordt aangehouden. Als je hier meer over wilt weten, bekijk dan de website van de rijksoverheid of lees jouw CAO.

Passende functie in plaats van ontslag

Word je ontslagen en is er een passende functie beschikbaar? Dan dien je deze aangeboden te krijgen en aan te nemen. Doet jouw werkgever geen aanbod terwijl er wel een open functie is? Dan kan jouw ontslag ongerechtvaardigd zijn. Als je de functie echter weigert, dan kan je verwijtbaar werkloos worden en heb je geen recht op een WW uitkering. Het kan zijn dat jouw werkgever tijdens of vlak na de reorganisatie nog geen passende functie heeft voor jou, maar als deze wel vrijkomt binnen 26 weken na jouw ontslag dient hij jou hiervan op de hoogte te stellen.

Ken je rechten

Het belangrijkste in een situatie zoals deze is dat je je rechten kent. Je hoeft niet in te stemmen met ontslag en je hoeft geen vaststellingsovereenkomst te ondertekenen. Soms kan dit wel voordeliger uitpakken, maar dat zal je moeten afwegen tegen het verlies van een WW-uitkering en je andere rechten. Ook de regels omtrent collectief ontslag en een niet tijdige opzegging van jouw arbeidsovereenkomst kunnen meespelen. Neem in ieder geval contact op met een juridisch adviesbureau voor passend advies voor jouw situatie.

Conclusie

Wat kan je nu het beste doen? Je mag in ieder geval niet zomaar worden ontslagen tenzij je werkgever het ontslag netjes volgens de boekjes heeft gedaan. Hij zal zich moeten houden aan het afspiegelingsbeginsel, een geldige reden voor het ontslag moeten aandragen en geen ander werk kan aanbieden. Als jouw werkgever op een hij dit niet heeft kan je het ontslag aanvechten. Neem in ieder geval contact op met jouw juridisch adviseur over wat je het beste kan doen in deze situatie.

Alles weten over overeenkomsten en contracten?

Bij juristen geven wij jou als ondernemer alle juridische informatie die je nodig hebt, zo ook over contracten. Wil jij meer weten over de rechten in een arbeidscontract? Lees dan vooral onze andere blogs over contracten op juristenblog.nl!