Vorige week vrijdag kwam het nieuws naar buiten dat een van de bekendste oppositieleiders van Vladimir Poetin, Aleksej Navalny, is overleden. Navalny is 47 jaar geworden. Volgens de regionale gevangenisautoriteiten was hij tijdens een wandeling onwel geworden. Navalny was een fel criticus van president Poetin en was tot een jarenlange gevangenisstraf veroordeeld.

Aleksej Anatoljevitsj Navalny bekendste oppositieleider

Voordat we, zover dat kan, wat meer duidelijkheid geven omtrent de dood van Navalny geven we je eerst een korte uiteenzetting wie Aleksej Navalny was. Aleksej Anatoljevitsj Navalny (Russisch: Алексе́й Анато́льевич Нава́льный) was een Russische oppositieleider, advocaat en anti-corruptie-activist. Hij was van Russisch-Oekiraïnse afkomst en groeide op in Obninsk, een stad zo’n 100 kilometer van Moskou.

Navalny heeft in Moskou rechtsgeleerdheid gestudeerd, waarna hij zich specialiseerde in effecten en securities aan de Financiële Universiteit van de Regering van de Russische Federatie. Aleksej was een van de bekendste tegenstanders van president Poetin en had vele miljoenen, met name jonge, volgers. Tijdens zijn politieke carrière werd hij meermaals opgepakt voor het openlijk uiten van kritiek op Poetin. In 2020 werd hij in Rusland vergiftigd met het zenuwgas novitsjok, waarna hij werd behandeld in Duitsland. Deze aanslag, die hij ternauwernood overleefde, zou zijn gepleegd in opdracht van president Poetin.

Navalny werd in januari 2021 voor het laatst opgepakt, op de luchthaven Sjeremetjevo bij Moskou. Na een schijnproces zat hij een jarenlange gevangenisstraf uit. Een Russische rechtbank had hem veroordeeld tot 19 jaar cel wegens wat werd genoemd “het oprichten van een extremistische beweging”.

‘Onwel’ geworden

Wat er exact met Navalny is gebeurd blijft onduidelijk, net zoals dat het geval is met het tijdstip van overlijden en waar zijn lichaam nu is. De regionale gevangenisautoriteiten geven aan dat hij onwel is geworden en is overleden. Er zijn uiteraard wel veel vragen, want al sinds het moment dat hij in 2021 gevangen werd gezet, was hij regelmatig onvindbaar. Soms werd hij overgeplaatst, soms bleek hij ziek, soms zat hij wekenlang in een isoleercel, zonder toegang tot advocaten.

Op zaterdagochtend ontving Navalny’s familie officieel bevestiging van zijn overlijden. Maar hoewel hun werd verteld dat zijn lichaam naar het mortuarium van de nabijgelegen stad Salechard was overgebracht voor onderzoek, kreeg zijn moeder Ljoedmila haar zoon niet te zien: het mortuarium bleek gesloten. In plaats van haar zoon, kreeg zij de mededeling dat hij zou zijn overleden aan het „syndroom van plotselinge dood”, een vage term die wordt gebruikt bij de wiegendood van baby’s, maar nooit voor volwassenen.

De dood zou volgens woordvoerders van het Russische gevangeniswezen FSIN om 14.17 uur Moskouse tijd zijn ingetreden, toen Navalny „na een wandeling” onwel was geworden. Reanimatie door ambulancepersoneel had niet mogen baten, zo luidde de verklaring. Om de verwarring te vergroten, hadden de propagandamedia van het Kremlin het gerucht verspreid dat Navalny door een „bloedprop” zou zijn overleden, wat volgens mensenrechtenactivisten een generieke term is, die gevangenissen in Rusland graag gebruiken om de werkelijke doodsoorzaken van gevangenen te maskeren. Bovendien kan een dergelijke doodsoorzaak volgens artsen enkel via een autopsie worden vastgesteld, en die had op dat moment nog niet plaatsgevonden.

Alleen maar meer vragen

De onwetendheid van de autoriteiten valt eveneens moeilijk te rijmen met het feit dat de aankondiging van zijn dood precies twee minuten na het vermeende overlijdensmoment, om 14.19 uur, op de website werd geplaatst van de FSIN.

Daarnaast zou volgens een medegevangene Navalny eerder zijn overleden. Volgens een medegevangene kwam er pas een ambulance aan bij de strafkolonie nadat Navalny’s dood al openbaar was gemaakt. “Ik denk dat hij eerder is gestorven”, zegt de anonieme gevangene tegen de kritische Russische nieuwssite Novaya Gazeta. “Waarschijnlijk de avond ervoor.”

De man zegt dat donderdagavond uit het niets een grote doorzoeking werd gehouden. Alle telefoons werden ingenomen en iedereen moest zijn cel in. “Normaal gesproken horen gedetineerden en het gevangenispersoneel ruim een maand van tevoren over zo’n naderende inspectie, want geen van beide groepen wil dat inspecteurs overtredingen vaststellen.”

Na de grote controle hoorden de gevangenen een groep auto’s, zegt de man tegen de nieuwssite. De voertuigen reden het terrein op, maar de gedetineerden konden niet zien wie erin zaten. De bron denkt dat het gevangenispersoneel niets te maken had met Navalny’s dood. De directeur zou “een radeloze indruk” hebben gemaakt.

Komt er ooit duidelijkheid?

Wat er exact is gebeurd met Navalny weten we dus nog niet en de vraag is of we dat ooit überhaupt te weten komen. Feit blijft dat de bekendste Russische oppositieleider Aleksej Navalny is overleden.

Blijf up-to-date over nieuws en andere interessante informatie!

Bij Juristenblog.nl proberen we je zo adequaat mogelijk te informeren over veel aspecten van het recht. Vond je deze blog interessant? Houd dan ook zeker onze andere blogartikelen in de gaten!

Vorige week vrijdag kwam het nieuws naar buiten dat een van de bekendste oppositieleiders van Vladimir Poetin, Aleksej Navalny, is overleden. Navalny is 47 jaar geworden. Volgens de regionale gevangenisautoriteiten was hij tijdens een wandeling onwel geworden. Navalny was een fel criticus van president Poetin en was tot een jarenlange gevangenisstraf veroordeeld.

Aleksej Anatoljevitsj Navalny bekendste oppositieleider

Voordat we, zover dat kan, wat meer duidelijkheid geven omtrent de dood van Navalny geven we je eerst een korte uiteenzetting wie Aleksej Navalny was. Aleksej Anatoljevitsj Navalny (Russisch: Алексе́й Анато́льевич Нава́льный) was een Russische oppositieleider, advocaat en anti-corruptie-activist. Hij was van Russisch-Oekiraïnse afkomst en groeide op in Obninsk, een stad zo’n 100 kilometer van Moskou.

Navalny heeft in Moskou rechtsgeleerdheid gestudeerd, waarna hij zich specialiseerde in effecten en securities aan de Financiële Universiteit van de Regering van de Russische Federatie. Aleksej was een van de bekendste tegenstanders van president Poetin en had vele miljoenen, met name jonge, volgers. Tijdens zijn politieke carrière werd hij meermaals opgepakt voor het openlijk uiten van kritiek op Poetin. In 2020 werd hij in Rusland vergiftigd met het zenuwgas novitsjok, waarna hij werd behandeld in Duitsland. Deze aanslag, die hij ternauwernood overleefde, zou zijn gepleegd in opdracht van president Poetin.

Navalny werd in januari 2021 voor het laatst opgepakt, op de luchthaven Sjeremetjevo bij Moskou. Na een schijnproces zat hij een jarenlange gevangenisstraf uit. Een Russische rechtbank had hem veroordeeld tot 19 jaar cel wegens wat werd genoemd “het oprichten van een extremistische beweging”.

‘Onwel’ geworden

Wat er exact met Navalny is gebeurd blijft onduidelijk, net zoals dat het geval is met het tijdstip van overlijden en waar zijn lichaam nu is. De regionale gevangenisautoriteiten geven aan dat hij onwel is geworden en is overleden. Er zijn uiteraard wel veel vragen, want al sinds het moment dat hij in 2021 gevangen werd gezet, was hij regelmatig onvindbaar. Soms werd hij overgeplaatst, soms bleek hij ziek, soms zat hij wekenlang in een isoleercel, zonder toegang tot advocaten.

Op zaterdagochtend ontving Navalny’s familie officieel bevestiging van zijn overlijden. Maar hoewel hun werd verteld dat zijn lichaam naar het mortuarium van de nabijgelegen stad Salechard was overgebracht voor onderzoek, kreeg zijn moeder Ljoedmila haar zoon niet te zien: het mortuarium bleek gesloten. In plaats van haar zoon, kreeg zij de mededeling dat hij zou zijn overleden aan het „syndroom van plotselinge dood”, een vage term die wordt gebruikt bij de wiegendood van baby’s, maar nooit voor volwassenen.

De dood zou volgens woordvoerders van het Russische gevangeniswezen FSIN om 14.17 uur Moskouse tijd zijn ingetreden, toen Navalny „na een wandeling” onwel was geworden. Reanimatie door ambulancepersoneel had niet mogen baten, zo luidde de verklaring. Om de verwarring te vergroten, hadden de propagandamedia van het Kremlin het gerucht verspreid dat Navalny door een „bloedprop” zou zijn overleden, wat volgens mensenrechtenactivisten een generieke term is, die gevangenissen in Rusland graag gebruiken om de werkelijke doodsoorzaken van gevangenen te maskeren. Bovendien kan een dergelijke doodsoorzaak volgens artsen enkel via een autopsie worden vastgesteld, en die had op dat moment nog niet plaatsgevonden.

Alleen maar meer vragen

De onwetendheid van de autoriteiten valt eveneens moeilijk te rijmen met het feit dat de aankondiging van zijn dood precies twee minuten na het vermeende overlijdensmoment, om 14.19 uur, op de website werd geplaatst van de FSIN.

Daarnaast zou volgens een medegevangene Navalny eerder zijn overleden. Volgens een medegevangene kwam er pas een ambulance aan bij de strafkolonie nadat Navalny’s dood al openbaar was gemaakt. “Ik denk dat hij eerder is gestorven”, zegt de anonieme gevangene tegen de kritische Russische nieuwssite Novaya Gazeta. “Waarschijnlijk de avond ervoor.”

De man zegt dat donderdagavond uit het niets een grote doorzoeking werd gehouden. Alle telefoons werden ingenomen en iedereen moest zijn cel in. “Normaal gesproken horen gedetineerden en het gevangenispersoneel ruim een maand van tevoren over zo’n naderende inspectie, want geen van beide groepen wil dat inspecteurs overtredingen vaststellen.”

Na de grote controle hoorden de gevangenen een groep auto’s, zegt de man tegen de nieuwssite. De voertuigen reden het terrein op, maar de gedetineerden konden niet zien wie erin zaten. De bron denkt dat het gevangenispersoneel niets te maken had met Navalny’s dood. De directeur zou “een radeloze indruk” hebben gemaakt.

Komt er ooit duidelijkheid?

Wat er exact is gebeurd met Navalny weten we dus nog niet en de vraag is of we dat ooit überhaupt te weten komen. Feit blijft dat de bekendste Russische oppositieleider Aleksej Navalny is overleden.

Blijf up-to-date over nieuws en andere interessante informatie!

Bij Juristenblog.nl proberen we je zo adequaat mogelijk te informeren over veel aspecten van het recht. Vond je deze blog interessant? Houd dan ook zeker onze andere blogartikelen in de gaten!

Over Juristenblog.nl

Het team van Juristenblog.nl bestaat uit ervaren juristen. Wekelijks wordt onderzoek gedaan naar interessante onderwerpen waarover geschreven kan worden. Vervolgens schrijft de jurist met de meeste kennis van het onderwerp de betreffende blog. Op deze manier blijft ons concept up-to-date en relevant.

Schrijf je in & Blijf op de hoogte

Laat hieronder je e-mailadres achter en ontvang elke maandagochtend een overzicht van de meest recente berichten die op juristenblog.nl zijn verschenen.

We spammen niet. Je kunt je op ieder moment uitschrijven.