Zijn beroepsfouten strafbaar?

Kunnen beroepsfouten strafbaar zijn? Fouten maken is iets wat iedereen doet, aangezien mensen nou eenmaal niet perfect zijn. Vermoeidheid, onvoorzichtigheid, twijfel, etc. Er zijn veel verschillende redenen waardoor mensen fouten kunnen maken bij het uitvoeren van hun werkzaamheden. De meeste van deze redenen leiden echter niet tot strafbaarheid. Daarvoor moet gekeken worden naar het resultaat van de beroepsfout en hoe dit resultaat precies tot stand kwam.

Aansprakelijkheid werknemer tegenover werkgever

Een medewerker kan zijn werkgever schade toebrengen. Hierbij wordt allereerst gekeken of deze schade of deze schade ontstond uit uitvoering van de overeenkomst. Als de medewerker schade heeft toegebracht die niet voortkwam uit de overeenkomst is hij in principe zelf aansprakelijk voor alle ontstane schade. Als er geen sprake was van opzet, kan de medewerker mogelijk aanspraak doen op zijn WA-verzekering, maar dit hangt van het specifieke geval en de specifieke verzekeraar af.

Het niet altijd direct dadelijk wanneer er sprake is van schade door uitvoering van de overeenkomst. De rechtspraak kijkt naar schade die toegebracht is tijdens, bij of op het werk. Dit betekent echter niet dat er geen sprake meer van is als de werknemer bijvoorbeeld schade heeft veroorzaakt tijdens zijn pauze. Zolang een medewerker op het werk aanwezig is, kan er sprake zijn van schade uit uitvoering van de arbeidsovereenkomst.

Van uitvoering van de overeenkomst kans ook sprake zijn als een medewerker zich met zaken bezighoudt, waarvoor hij niet in dienst is genomen en mogelijk ook geen beloning ontvangt, zoals het helpen van collega’s of het organiseren van een borrel.

Schade tijdens het uitvoeren van de arbeidsovereenkomst

Naast schade aan de werkgever kan de medewerker ook schade toebrengen aan derde partijen waarvoor de werkgever aansprakelijk wordt gesteld. Meestal hoeft de medewerker de schade aan de werkgever niet te vergoeden.

De medewerker is aansprakelijk als er sprake is van:

• opzet,
• nalatigheid,
• bewuste roekeloosheid.

Bewuste roekeloosheid betekent dat de medewerker zich risicovol gedraag terwijl hij zich bewust is van deze risico’s. Als een medewerker bepaalde risico’s niet uitsluit, betekent dit niet automatisch dat hij deze risico’s bewust accepteert. Het is belangrijk om op te merken dat het bewustzijn van het risico niet altijd letterlijk moet worden opgevat, aangezien bijvoorbeeld dronken rijden ook kan worden beschouwd als bewuste roekeloosheid. Doorgaans is alleen onvoorzichtigheid onvoldoende om te spreken van bewuste roekeloosheid.

Schriftelijk anders afspreken en verzekeren van het risico

In een schriftelijke overeenkomst kan afgeweken worden van het bovenstaande, waardoor de medewerker wel aansprakelijk is. Om dit op te nemen moet de werknemer zich wel verzekerd hebben tegen de risico´s die opgenomen worden. Als de verzekering betekent dat de medewerker een eigen risico draagt, dan is de medewerker voor dit bedrag niet verzekerd. Als er sprake is van niet-verzekerde schade, dan is de werkgever in beginsel verantwoordelijk voor deze schade, tenzij de medewerker opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld. Uit de omstandigheden van het geval kan voortvloeien dat de medewerker wel aansprakelijk is, zelfs zonder schriftelijke overeenkomst of verzekering. Dat komt echter zelden voor. Dat kan gebeuren als een medewerker verwijtbaar schade veroorzaakt en heeft verzuimd om een verzekering af te sluiten, terwijl dit wel moest volgens de overeenkomst.

Voorgaande betekent dat bijvoorbeeld kassamedewerkers die bij de kassaopmaak met een tekort geconfronteerd worden, dit verschil slechts hoeven aan te vullen als de werkgever hun opzet of bewuste roekeloosheid kan aantonen. Als uit de omstandigheden van de zaak niet blijkt dat de kassamedewerkers aansprakelijk zijn voor een tekort, maar er wel sprake is van dit tekort, dan kan dit niet op hen verhaald worden. Er kunnen meerdere oorzaken zijn voor dit tekort, waarbij de werkgever de kassamedewerkers niet per se kan verwijten dat zij hieraan hebben bijgedragen. Zelfs als vast komt te staan dat een kassamedewerker het geld verkeerd heeft teruggegeven, zal dit een fout zijn die, net als veel andere fouten van medewerkers, voor rekening van de werkgever komt.

Wie moet er met bewijzen komen?

Als de werkgever stelt dat de medewerker schade heeft veroorzaakt waarvoor deze aansprakelijk is, moet hij dit bewijzen. De werknemer is alleen aansprakelijk als de werkgever kan bewijzen dat er sprake van nalatigheid, opzet of roekeloosheid. De medewerker hoeft bijvoorbeeld zijn onschuld niet te bewijzen in de situatie dat de werkgever stelt dat hij bepaalde bedragen zelf heeft gehouden. De werkgever moet bewijzen dat de medewerker het geld heeft gehouden.

Wanneer er schade is ontstaan, kan dit in bepaalde situaties dus verhaald worden op de werknemer door de werkgever. Hier moet wel duidelijk voor aangetoond worden dat de schade de werknemer aan te rekenen is.

Blijf up-to-date over wat te doen bij ongelukken en andere interessante informatie over aansprakelijkheidsrecht!

Bij Juristenblog.nl proberen we zo adequaat mogelijk te informeren over alles wat met ondernemingsrecht te maken heeft. Vond je deze blog interessant? Houd dan ook zeker onze andere blogartikelen over aansprakelijkheidsrecht in de gaten!